Αντονέλλα Χήρα
Η Αντονέλλα Χήρα εργάζεται ως ηθοποιός, σκηνοθέτις και εμψυχώτρια σε ομάδες για παιδιά και ενήλικες από το 1999 (Δημοτικό Θέατρο Τρικάλων, Θεσσαλικό Θέατρο, κ.α.). Είναι επίσημο μέλος του Σωματείου Ελλήνων Ηθοποιών και απόφοιτος του Τμήματος Φιλοσοφίας και Παιδαγωγικής του Αριστοτέλειου Πανεπιστήμιου Θεσσαλονίκης. Είναι υπεύθυνη των Καλλιτεχνικών δράσεων του Χριστουγεννιάτικου θεματικού πάρκου «Ο Μύλος των Ξωτικών» από το 2011 έως σήμερα και Καλλιτεχνική Διευθύντρια του «Theater Festival για παιδιά και εφήβους» στο πλαίσιο της 80ης και 81ης ΔΕΘ της TIF HELEXPO. Επίσημο μέλος του Δ.Σ του Πανελληνίου Δικτύου για το Θέατρο στην Εκπαίδευση και Θεατροπαιδαγωγός στο πρόγραμμα “Κι αν ήσουν εσύ” σε συνεργασία με την Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους πρόσφυγες. Η Αντονέλλα όμως είναι πάνω απ’ όλα μια καλλιτεχνική φύση, για όλους εμάς που την γνωρίζουμε, αποτελεί την ψυχή του Μύλου των Ξωτικών από τα πρώτα του χρόνια ύπαρξης. Ας γνωρίσουμε την Αντονέλλα Χήρα.
Συνέντευξη στην Αλεξάνδρα Τάμπου
Ποιος είναι ο ορισμός του παιδικού Θεάτρου στη σύγχρονη πραγματικότητα;
Για πολλά χρόνια υπήρχε μια παρεξήγηση σχετικά με την σπουδαιότητα και την αξία μιας θεατρικής παράστασης για παιδιά. Τις τελευταίες δεκαετίες ευτυχώς αυτή η αντίληψη έχει αλλάξει και το Θέατρο για παιδιά έχει βρει τη θέση του στον καλλιτεχνικό χώρο. Ο μικρός θεατής αντιμετωπίζεται με γνώμονα την ηλικία του και την σύγχρονη πραγματικότητα αλλά όχι με διδακτικές απλοποιήσεις και εύκολες διασκεδάσεις. Το παιδί σήμερα ζει στην εποχή της τεχνολογίας, της εικόνας και της ταχύτητας και το σύγχρονο θέατρο οφείλει να θέτει νέους προβληματισμούς, να ευαισθητοποιεί σε επίκαιρα πολιτικά και κοινωνικά θέματα χωρίς να χάνει τη μαγεία και την φαντασία. Το θέατρο για παιδιά είναι ίσως από τις πιο μεγάλες προκλήσεις που έχει να αναμετρηθεί ένας καλλιτέχνης, μιλώντας πάντα με όρους ποιότητας και υψηλής αισθητικής. Παίζοντας ως ηθοποιός για πολλά χρόνια σε παραστάσεις για παιδιά και εμψυχώνοντας ομάδες όλων των ηλικιών για πάνω από είκοσι χρόνια οφείλω να πω ότι ό,τι προτείνεις σ’ ένα παιδί είναι μεγάλη ευθύνη.
Tην τελευταία δεκαετία η ενασχόληση με το θέατρο κερδίζει όλο και περισσότερους μικρούς φίλους . Οι νέοι γονείς αντιλαμβάνονται τα οφέλη της ενασχόλησης των παιδιών με την τέχνη και αυτό είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο...
Τι είναι αυτό που πιστεύετε ότι θα αλλάξει άρδην στη μετά κορωνοιου εποχή στο θέατρο;
Αυτό που ελπίζω να μην ξεχαστεί είναι οι πικρές αλήθειες που φανερώθηκαν σε σχέση με το Ελληνικό #ΜeΤoo και τις κακοποιητικές συμπεριφορές στο χώρο του θεάτρου. Πραγματικά εύχομαι να μην ξεχαστεί όλη αυτή η συζήτηση που ξεκίνησε στην εποχή του κόβιντ και η πορεία του θεάτρου να είναι δημιουργική και συλλογική, όπως είναι άλλωστε και ο χαρακτήρας του. Εύχομαι ν’ αλλάξουν στερεοτυπικές αντιλήψεις σε σχέση με την κατάχρηση της εξουσίας που είναι δυστυχώς βαθιά ριζωμένες. Πραγματικά δεν γνωρίζω αν θα αλλάξει αλλά το εύχομαι ειλικρινά.
Τι σας συναρπάζει στο θέατρο ως θεατής και τι ως ηθοποιός σκηνοθέτης;
Η αλήθεια!!! Όταν παρακολουθώ παραστάσεις με μεράκι, επαγγελματισμό και καινοτόμες ιδέες. Όταν είμαι κομμάτι μιας παράστασης με συναρπάζει όλη η διαδικασία της δημιουργίας και της αναζήτησης μέχρι να φτάσουμε συλλογικά και σταδιακά στο επιθυμητό αποτέλεσμα.
Ποια ήταν η τελευταία παράσταση που σας εντυπωσίασε;
Η παράσταση “Πατατάκι μέσα στη Ζάχαρη” από τον Βασίλη Νανάκη που παίχτηκε στα Τρίκαλα και την Αθήνα την προηγούμενη σεζόν.
Μετά το πέρας της παράστασης και όταν σβήσουν τα φώτα και κοπάσουν τα χειροκροτήματα ποια συναισθήματα σας κατακλύζουν;
Ποικίλλουν. Πολλές φορές νιώθω την πίκρα που έχει το τέλος μιας σπουδαίας ιστορίας στη ζωή μας. Άλλες φορές η ικανοποίηση είναι τεράστια και αυτό το “άδειασμα΄” είναι ταυτόχρονα σαν να έχει αναγεννηθεί το “μέσα” σου, σαν να καθαρίζει η ενέργεια σου. Όσοι έχουν ασχοληθεί με το θέατρο έστω και μια φορά στη ζωή τους ξέρουν καλά ότι είναι μια διαδικασία γεμάτη χαρά αλλά και με πολλές απογοητεύσεις. Για την ακρίβεια όλα τα συναισθήματα είναι έντονα και εναλλασσόμενα διαρκώς.
Τι σημαίνει θεατροπαιδαγωγός και ποια η αίσθηση σας από την θεατρική παιδεία των παιδιών στα Τρίκαλα;
Θεατροπαιδαγωγός είναι ο εμψυχωτής που εφαρμόζει θεατρικοπαιδαγωγικές τεχνικές και μεθόδους για να πετύχει την ευαισθητοποίηση πάνω σε θέματα κοινωνικά και πολιτικά και οργανώνει συνειδητά με παιδαγωγικές αρχές το παιχνίδι και όλη τη διαδικασία για την ανάδειξη του σκηνικού αποτελέσματος. Στην πόλη των Τρικάλων την τελευταία δεκαετία η ενασχόληση με το θέατρο κερδίζει όλο και περισσότερους μικρούς φίλους, οι νέοι γονείς αντιλαμβάνονται τα οφέλη της ενασχόλησης των παιδιών με την τέχνη και αυτό είναι ιδιαίτερα ελπιδοφόρο. Ένας μεγάλος παιδαγωγός αναφέρει ότι ένα παιδί που είναι κοντά στην Τέχνη και τον Αθλητισμό δεν έχει να φοβηθεί τίποτα στη ζωή του.
Υπάρχουν ακόμα ταμπού στο χώρο του θεάτρου;
Πιθανόν ναι, αλλά προσωπικά δεν με απασχόλησαν στερεοτυπικές αντιλήψεις ποτέ. Όταν στα δεκάξι μου εξέφρασα την επιθυμία μου να γίνω ηθοποιός οι φράσεις “Θεατρίνα” και “Θα πεθάνεις στην ψάθα” ήταν η ιστορία της ζωής μου για εκείνα τα χρόνια. Και για κάποιο λόγο – ευτυχώς – με έκαναν να γελάω και να μην καταλαβαίνω την έντονη ανησυχία των γύρω μου και κυρίως των γονιών μου.
Η φετινή χρονιά πως φαντάζει στο μυαλό σας για τον “Μύλο των Ξωτικών”; Είστε και εσείς από τους πρωτεργάτες, ένα γρανάζι της πιο πετυχημένης Χριστουγεννιάτικης γιορτής.
Ο “Μύλος των Ξωτικών” ξεκίνησε ως ένα θαύμα και μια τρελή ιδέα. Μην ξεχνάμε ότι ο πρώτος Μύλος συνέπεσε με το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης στην Ελλάδα. Ένας αγαπημένος φίλος έλεγε πάντα ότι αν μια ιδέα δεν είναι αρκετά τρελή τότε μην την επιχειρήσεις. Τα πρώτα χρόνια στο ξεκίνημα του τον λέγαμε το “Μυλαράκι” μας και γελούσαμε. Φέτος λοιπόν είναι η χρονιά που θα νιώσουμε περισσότερο από ποτέ ότι τα θαύματα αν τα πιστεύεις γίνονται αληθινά. Μια ολόκληρη πόλη μεταμορφώνεται γι’ αυτές τις μέρες και τα οφέλη πολλά. Ο ενδέκατος Μύλος θα είναι λαμπερός, μαγικός και γεμάτος χαμόγελα και κέφι.
Τρίκαλα συνειδητή επιλογή ή αναγκαίο κακό;
Οι επιλογές στην προσωπική μου ζωή με οδήγησαν να μείνω στα Τρίκαλα αμέσως μετά τις σπουδές μου. Η αλήθεια είναι ότι έκανα μια στάση για λίγες μέρες στην πόλη μου με σκοπό να κατέβω Αθήνα και….. έμεινα μέχρι σήμερα. Μετά από τόσα χρόνια πια πιστεύω ότι και την πόλη και τον κόσμο τον φτιάχνουμε εμείς οι ίδιοι. Δεν έχει σημασία τελικά που κατοικείς αλλά τι δημιουργείς, τι αποτύπωμα αφήνεις στο πέρασμα σου τι μικρόκοσμους στήνεις γύρω σου και μέσα σου. Σήμερα είμαι εδώ…. Αύριο κάπου αλλού…. Ποιος ξέρει, αλλά τον κόσμο μου θα τον κουβαλώ πάντα μέσα μου.
Τι συναισθήματα σας προκαλεί να βλέπετε μια ιδέα σας να γίνεται πραγματικότητα επί σκηνής;
Είναι σαν να βγαίνει ο ήλιος μετά από μια έντονη καταιγίδα. Σαν να απελευθερώνεται μια ενέργεια προς τα έξω και πια δεν είναι δική σου. Θα τολμήσω να πω ότι έχει μια λυτρωτική αίσθηση καθώς ο δρόμος του θεάτρου είναι γεμάτος αναζητήσεις, αμφισβητήσεις και εσωτερικές διαδρομές και αναμοχλεύσεις.
Ο ρόλος σας ως εμψυχώτρια ομάδων πως προέκυψε;
Ξεκίνησα ως ηθοποιός, αλλά το να επιβιώνεις από το θέατρο είναι δύσκολο και σχεδόν αδύνατο ειδικά σε μια μικρή πόλη. Ο κύριος λόγος ήταν βιοποριστικός λοιπόν και κάπως έτσι ξεκίνησα πριν είκοσι σχεδόν χρόνια σε μικρές ομάδες παιδιών το θεατρικό παιχνίδι και στη συνέχεια σε ομάδες ενηλίκων που αναζητούν διέξοδο και έκφραση μέσω της Τέχνης του θεάτρου. Σήμερα νιώθω ότι είναι από τα πιο σπουδαία πράγματα που έχω καταφέρει και αυτό μου δίνει τεράστια ικανοποίηση.
Τελικά ποια είναι η ανταμοιβή του σκηνοθέτη μιας παράστασης;
Όπως είπε και ο Σαίξπηρ ο σκοπός της τέχνης είναι να δώσει στη ζωή σχήμα. Η ικανοποίηση λοιπόν του να βλέπεις μια ολόκληρη ομάδα να κάνει ορατό αυτό που υπήρχε μόνο σαν ιδέα μέχρι τότε, να συνεργάζονται τόσοι άνθρωποι και καλλιτέχνες με μοναδικό σκοπό να ζωντανέψουν έναν κόσμο, που υπήρχε μόνο στη φαντασία έχω την αίσθηση ότι είναι μια τεράστια ανταμοιβή. Αλλά και όταν το αποτέλεσμα βγει στο φως το λαμπύρισμα στα μάτια των θεατών που σε πλησιάζουν…. ο τρόπος που σου σφίγγουν το χέρι. Μικρές πολύτιμες φράσεις που εκφράζουν συναισθήματα που ένιωσαν, σκέψεις που γεννήθηκαν. Και το πιο σπουδαίο ο απολογισμός που κάνεις εσύ ο ίδιος με τον εαυτό σου, αν κατάφερες να είσαι συνεπής με το όραμά σου. Είναι σκληρή και επίπονη αυτή η διαδικασία. Αναμετριέσαι συνεχώς με τον εαυτό σου. Άλλες φορές πετυχαίνει το πείραμα και άλλες όχι. Συνταγές δεν υπάρχουν!!!
Ένα όνειρο σας που θέλετε να υλοποιήσετε;
Νιώθω αμηχανία να μοιράζομαι τα όνειρά μου αλλά θα σας απαντήσω. Είναι τόσα πολλά…. τί να πρωτοπώ!!! Λοιπόν, θα ήθελα πολύ να μου δοθεί η ευκαιρία και το πλαίσιο να παίξω έναν ρόλο κωμικό. Ναι, αυτό το ονειρεύομαι…. Να καταφέρεις με μια ατάκα, μια κίνηση να γεμίσει η σκοτεινή αίθουσα με ανθρώπους που γελάνε με την ψυχή τους. Και μας έχει λείψει τόσο πολύ το γέλιο…