Mαρία Καναρά

Ο καρκίνος του μαστού παρουσιάζει ανησυχητική αύξηση τα τελευταία χρόνια στις νέες γυναίκες. Σε ποιες άλλες αιτίες μπορεί να αποδίδεται το φαινόμενο, πέραν της παραμέλησης των προληπτικών εξετάσεων; 

Δεν έχει μέχρι σήμερα ταυτοποιηθεί με βεβαιότητα η αιτία της αύξησης των κρουσμάτων του καρκίνου του μαστού. Σίγουρα παίζουν το ρόλο τους οι σύγχρονες κακές συνθήκες διαβίωσης:το κάπνισμα, το αλκοόλ, το στρες, η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης, οι ορμονικοί χειρισμοί και οι επακόλουθες αλλαγές που προκαλούν στο γενετικό μας υλικό. Οι ασπίδες μας λοιπόν απέναντι στη νόσο είναι η όσο το δυνατόν πιο υγιεινή ζωή και οι τακτικές προληπτικές εξετάσεις.

Ποια προγράμματα προ συμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο γενικά σε γυναίκες και άντρες έχουν αποδείξει την αξία τους με την πάροδο των ετών;

Η ψηφιακή μαστογραφία είναι η εξέταση που έχει αποδειχθεί ότι αν γίνεται σε ετήσια βάση σε γυναίκες ηλικίας άνω των 40 ετών, συνεπάγεται μείωση της θνητότητας από καρκίνο του μαστού σε ποσοστό 30% λόγω ανίχνευσης της νόσου σε πρώιμο στάδιο. Από εκεί και πέρα, ανάλογα με το κληρονομικό ιστορικό και την ηλικία της ασθενούς, χρησιμοποιούνται κατά την κρίση του γιατρού και άλλες εξετάσεις για τον προ συμπτωματικό έλεγχο.

Είστε εδώ και μερικά χρόνια υπεύθυνη χειρουργός, με εξειδίκευση στον μαστό, στο Ιατρείο Μαστού του Νοσοκομείου Τρικάλων. Έχετε προσφέρει έργο στην Τρικαλινή κοινωνία. Πείτε μας με αριθμούς τι έχετε καταγράψει αυτά τα χρόνια;

Την τελευταία 5ετία έχουμε αντιμετωπίσει στο Τμήμα Μαστού της Χειρουργικής Κλινικής του ΓΝΤ, 270 περιστατικά καρκίνου του μαστού, 65 ασθενείς με προκαρκινικές βλάβες και πάνω από 500 ασθενείς με καλοήθεις παθήσεις μαστού. Χρησιμοποιώντας καινούργιες τεχνικές σήμανσης των βλαβών και ογκοπλαστικής χειρουργικής, έχουμε επιτύχει μείωση των μαστεκτομών κατά 50%, χαμηλή νοσηρότητα και κυρίως, με τη βοήθεια βέβαια σύγχρονων πολύ αποτελεσματικών ογκολογικών θεραπειών, αύξηση των ποσοστών επιβίωσης των ασθενών, φτάνοντας στο 95% σε όγκους αρχικών σταδίων.

Τι μπορούμε να κάνουμε για να μειώσουμε τον κίνδυνο νόσησης από τον καρκίνο του μαστού; Υπάρχουν μικρά καθημερινά μυστικά  σε ό,τι αφορά τον τρόπο ζωής μας;

Η φροντίδα του εαυτού μας είναι το πρώτο και σημαντικότερο όπλο στην μάχη ενάντια στον καρκίνο του μαστού. Υγιεινή διατροφή, διακοπή καπνίσματος και αλκοόλ, άθληση, ακόμα και ήπιας μορφής, χαμηλό ποσοστό σωματικού λίπους, είναι τα δυνατά μας όπλα πρόληψης. Και βέβαια η αυτοεξέταση των μαστών, ο τακτικός προληπτικός έλεγχος μετά την ηλικία των 40 ετών, η παρακολούθηση σε Ιατρείο Μαστού μετά την ηλικία των 30 ετών αν υπάρχει θετικό κληρονομικό ιστορικό.

Πριν από ένα χρόνο, ο θάνατος της Φώφης Γεννηματά δημιούργησε σε αρκετές γυναίκες την εντύπωση ότι ένας καρκίνος του μαστού επιστρέφει πάντα ως μεταστατικός και ότι τελικά θα χάσουν τη μάχη. Πόσες πιθανότητες έχει μια ασθενής να βρεθεί αντιμέτωπη με μεταστατικό καρκίνο μαστού;

Οι πιθανότητες μετάστασης υπάρχουν δυστυχώς πάντα ιδιαίτερα σε κάποιες επιθετικές μορφές καρκίνου. Αυτές όμως οι περιπτώσεις είναι και οι πιο σπάνιες. Και όσο πιο έγκαιρη η διάγνωση, όσο πιο αρχικό το στάδιο, τόσο ελαχιστοποιούνται αυτές οι πιθανότητες, ακόμη και σ αυτές τις μορφές. Ο φόβος λοιπόν δεν έχει θέση στην μάχη ενάντια στον καρκίνο. Μόνο ο τακτικός προληπτικός έλεγχος και η πίστη στις θεραπευτικές δυνατότητες της επιστήμης που συνεχώς αυξάνονται.

Ο καρκίνος δεν είναι μόνο ιατρικό, αλλά και κοινωνικό πρόβλημα. Το πιστεύετε ;

Ναι είναι αλήθεια. Αν σκεφτούμε ότι χτυπάει πια νέους ανθρώπους στην ακμή της ζωής και της παραγωγικότητας τους, το πλήγμα που προξενεί στην οικογένεια, το φόβο του ασθενούς και το ψυχικό του τραύμα, καταλαβαίνουμε τις φοβερές αλλαγές σε προσωπικό και κοινωνικό επίπεδο.

Είστε πρόεδρος στην Αντικαρκινική Εταιρεία Παράρτημα Τρικάλων. Ποιοι είναι οι στόχοι σας σε τοπικό επίπεδο;

Οι στόχοι μας πάντα σαν Αντικαρκινική Εταιρεία είναι τρεις: πανελλαδικά η ενίσχυση της έρευνας για τη θεραπεία της νόσου και, σε τοπικό επίπεδο, η καθιέρωση μαζικών προληπτικών ελέγχων και η επιμόρφωση του πληθυσμού, αλλά και η ανακούφιση των καρκινοπαθών. Πέρα από τις δράσεις στήριξης των άπορων καρκινοπαθών, διαθέτουμε την δυνατότητα ψυχολογικής υποστήριξης, αλλά και κάλυψης των εξόδων μετακίνησης και διαμονής στις ογκολογικές θεραπείες των νοσούντων και των συνοδών τους, με voucher. Μέσα στο 2023 θα ξεκινήσει επίσης ένα πρόγραμμα κατ‘ οίκον φροντίδας και θεραπειών σε καρκινοπαθείς στο οποίο θα συμμετέχουμε. Τέλος θα κάνουμε δωρεές σε απαραίτητο υλικό στο Νοσοκομείο Τρικάλων, καθώς και παρεμβάσεις στο χώρο των εξωτερικών ιατρείων σε συνεννόηση με την Διοίκηση του Νοσοκομείου, ώστε να γίνει πιο ευχάριστος και φιλικός στους ασθενείς.

Πρόσφατα δημοσιεύσατε ένα πρωτοποριακό πρόγραμμα πρόληψης για τις γυναίκες μέσω εξέτασης dna. Πείτε μας δυο λόγια.

Είναι πραγματικά ένα πολύ σημαντικό βήμα στην λειτουργία του Ιατρείου Μαστού η οργάνωση και πραγματοποίηση γονιδιακών ελέγχων, ώστε από τη μια να γίνεται αποτελεσματικότερη η θεραπεία του καρκίνου του μαστού, εξατομικευμένη ανάλογα με τα δεδομένα της κάθε ασθενούς και από την άλλη να αναγνωρίζουμε ομάδες γυναικών που κινδυνεύουν από τη νόσο ώστε να προγραμματίζουμε διαφορετικά τους προληπτικούς ελέγχους. Κάτω από ορισμένες προϋποθέσεις οι εξετάσεις αυτές συνταγογραφούνται χωρίς να επιβαρύνονται οικονομικά οι ασθενείς.

Στις αρχές του χρόνου διοργανώνεται το 1ο Συνέδριο Ασφαλούς Χολυστεκτομής που διοργανώνει η Χειρουργική Κλινική του Νοσοκομείου Τρικάλων και θα παραστούν γενικοί χειρουργοί απ’ όλη την Ελλάδα στα Τρίκαλα. 

Είναι πραγματικά ένα πολύ σημαντικό επιστημονικό γεγονός, πρωτοποριακό για την πόλη και το νοσοκομείο των Τρικάλων, αλλά και γενικότερα. Θα μας τιμήσουν με την παρουσία τους σαν ομιλητές και συμμετέχοντες αναγνωρισμένοι χειρουργοί από όλη την Ελλάδα, αλλά και από την Αμερική. Είμαστε πολύ περήφανοι που το οργανώνουμε και πιστεύουμε ότι οι εργασίες του συνεδρίου θα προάγουν κατά πολύ την επιστημονική γνώση.

Προσφορά και ανιδιοτέλεια, το προσόν ενός γιατρού;

Αγάπη για την ιατρική, πίστη στις δυνατότητες της, προσφορά στον συνάνθρωπο. Αφιέρωση θα έλεγα σ ένα σκοπό μεγαλύτερο από ‘μας, την επιβίωση του ανθρώπου και την βελτίωση των συνθηκών της ζωής του.

Δώστε μια ευχή σας για τη νέα χρονιά.

Εύχομαι η καινούργια χρονιά να μας κάνει καλύτερους ανθρώπους. Να συνειδητοποιήσουμε ότι δίνοντας τις καθημερινές μας μάχες με αίσθημα ατομικής ευθύνης, μπορούμε σιγά σιγά να χτίζουμε έναν πιο όμορφο κόσμο. Να έχουμε αγάπη στην καρδιά και πίστη να πραγματοποιούμε τα όνειρα μας.