Ευτέρπη Παπαγεωργίου, MSc, PGDip | Ψυχολόγος
Στα πλαίσια της ενότητας “Συνεντεύξεις Ειδικών Υγείας” έχουμε τη χαρά να φιλοξενούμε την παιδοψυχολόγο, Ευτέρπη Παπαγεωργίου με ειδίκευση στην παιγνιοθεραπεία.
Η Ευτέρπη Παπαγεωργίου είναι Ψυχολόγος, Ειδικός Θεραπευτικού Παιχνιδιού, Σύμβουλος Γονέων στα Τρίκαλα και έρχεται να μας συστήσει αποτελεσματικούς τρόπους επικοινωνίας με τα παιδιά μας μέσα από το πολύ ενδιαφέρον βιωματικό εργαστήριο ‘’Αποτελεσματικού Γονέα’’. Την συναντήσαμε και ρωτήσαμε όσα απασχολούν τους γονείς και θα θέλαμε να γνωρίζουμε.
Συνέντευξη στην Αλεξάνδρα Τάμπου
Ποια ακριβώς είναι η δουλειά ενός παιδοψυχολόγου;
Ο παιδοψυχολόγος είναι ένας κατάλληλα εκπαιδευμένος και καταρτισμένος επαγγελματίας και επιστήμονας, ο οποίος με την χρήση διαφόρων εργαλείων και μεθόδων είναι σε θέση να ακούσει και να βοηθήσει τα παιδιά και τις οικογένειες τους. Στόχος είναι να βρουν οι ίδιοι την καλύτερη δυνατή λύση για αυτούς στα όποια μικρά ή μεγάλα συναισθηματικά ή συμπεριφορικά θέματα αντιμετωπίζουν.
Πότε πρέπει να πάει το παιδί σε ψυχολόγο;
Η πιο απλή απάντηση είναι όταν νιώσει έτοιμο. Πολλές φορές αυτό μπορεί να είναι επειδή οι γονείς θέλουν να χτίσουν την ψυχική ευημερία του παιδιού ή βλέπουν ότι αντιμετωπίζει προβλήματα που δεν μπορεί να διαχειριστεί μόνο του (π.χ. bullying ή χαμηλή αυτοεκτίμηση κ.λ.π). Ακόμη, ο παιδίατρος ή ο αναπτυξιολόγος μπορεί να παραπέμψει το παιδί που θα ωφεληθεί από την ψυχοθεραπεία σ’ έναν ειδικό ή να προτείνει την ψυχοθεραπεία ως συμπλήρωμα σε μια ήδη υπάρχουσα θεραπεία (π.χ. λογοθεραπεία). Οι γονείς συχνά εκπλήσσονται με το πόσο πρόθυμα είναι τα παιδιά να λάβουν βοήθεια από έναν ειδικό!
Διοργανώσατε ένα ενδιαφέρον βιωματικό Σεμινάριο το «Εργαστήριο Αποτελεσματικού Γονέα». Μιλήστε μας γι’ αυτό.
Η εμπειρία έχει δείξει ότι η αλλαγή για να έχουμε ψυχικά υγιή και χαρούμενα παιδιά ξεκινά από τον γονέα. Στο πλαίσιο αυτής της ανάγκης που έχει δημιουργηθεί επέλεξα να εκπαιδευτώ και να πιστοποιηθώ στο πλέον παγκοσμίως αναγνωρισμένο “Εργαστήριο Αποτελεσματικού Γονέα” της Gordon Institute για να μπορώ να προσφέρω το καλύτερο στους αγωνιούντες και στρεσαρισμένους γονείς! Ο ρόλος του γονέα δεν έρχεται μαζί με εγχειρίδιο χρήσης και δυστυχώς ή ευτυχώς δεν υπάρχει ο τέλειος γονέας. Αυτό που επιχειρούμε μέσα από το εργαστήριο είναι να καταλάβουμε τον εαυτό μας και το παιδί και με τις νέες δεξιότητες μας να γίνουμε «good enough parents», δηλαδή αρκετά καλοί γονείς, διότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ο τέλειος γονέας. Αντίθετα ένας αρκετά καλός γονέας αρκεί για να έχουμε μια τρυφερή και ουσιαστική σχέση με τα παιδιά μας!
Σκοπός του εργαστηρίου είναι να καταλάβουμε τον εαυτό μας και το παιδί. Με τις νέες δεξιότητες να γίνουμε «good enough parents», δηλαδή αρκετά καλοί γονείς, διότι στην πραγματικότητα δεν υπάρχει ο τέλειος γονέας.
Το ΕΑΓ είναι βιωματικό και εργαστηριακό. Περιλαμβάνει διαλέξεις, πλούσιο υλικό και ασκήσεις, και role – plays.
Το εργαστήριο ονομάζεται έτσι, ακριβώς επειδή δεν είναι ένα σεμινάριο που ο γονέας απλώς ακούει μια διάλεξη και φεύγει με περισσότερες απορίες και κανένα πρακτικό εργαλείο για την διαπαιδαγώγηση των παιδιών του. Υπάρχει σαφώς ένα θεωρητικό κομμάτι, ωστόσο αυτό είναι μικρό μπροστά στις ασκήσεις και τις δράσεις που γίνονται στις συναντήσεις. Με το βιωματικό κομμάτι η αποτελεσματική επικοινωνία γίνεται κτήμα του γονέα και τα όποια προβλήματα βιώνει αντιμετωπίζονται μια και καλή. Στο ΕΑΓ ο κάθε γονέας συμμετέχει στο βαθμό που επιθυμεί και νιώθει άνετα. Έπειτα ακολουθεί μοίρασμα από την ομάδα και γίνεται συζήτηση, η οποία βοηθά πολύ, καθώς συνειδητοποιούν οι γονείς συχνά ότι όλοι λίγο πολύ αντιμετωπίζουμε τα ίδια προβλήματα, συνήθως γύρω από το φαγητό, τον ύπνο, τον προσωπικό χρόνο για τους ίδιους τους γονείς, τις ακραίες συμπεριφορές της εφηβείας κ.λ.π.
Ο όρος Παιγνιοθεραπεία είναι ένας σχετικά νέος όρος για την Ελλάδα. Πώς σας έχει βοηθήσει η χρήση της μεθόδου;
Η συγκεκριμένη μέθοδος είναι ένα μαγικό εργαλείο και νιώθω πολύ τυχερή που την δουλεύω! Παρόλο που στην Ελλάδα τώρα σιγά σιγά αρχίζει και κερδίζει έδαφος, στο εξωτερικό είναι μια διαδεδομένη και αποτελεσματική θεραπευτική προσέγγιση. Το παιχνίδι και η μεταφορά είναι ο φυσικός τρόπος με τον οποίο τα παιδιά μαθαίνουν τον κόσμο. Μέσω αυτού ενεργοποιούνται οι περισσότερες περιοχές του παιδικού εγκεφάλου και μαζί με τις κατάλληλες αποκρίσεις του ειδικού και την συνέπεια στην διαδικασία, το παιδί επεξεργάζεται οτιδήποτε το απασχολεί, σε έναν ασφαλή χώρο, χωρίς επικρίσεις, χωρίς κατευθυντικές αποκρίσεις από τον ειδικό, με πλήρη αποδοχή των συναισθημάτων του. Πολλές φορές, αυτή η στάση και μόνο του ειδικού και ο τρόπος που θ’ ακούσει και θα καθρεπτίσει τα συναισθήματα και τις σκέψεις του παιδιού θα το βοηθήσουν να διεργαστεί τους προβληματισμούς του και να βγει μόνο του από τα προβλήματά του. Παράπλευρα οφέλη της παιγνιοθεραπείας είναι η ανάπτυξη της λεπτής κινητικότητας, ο αυτοέλεγχος, η υπομονή, η πειθαρχία, το να μοιραζόμαστε, και να μαθαίνουμε να χάνουμε κ.λ.π. Παρόλ’ αυτά πολλοί γονείς αγωνιούν για τον τρόπο με τον οποίο λειτουργεί η παιγνιοθεραπεία, όμως η διαδικασία είναι απολύτως επιστημονική και εμπεριστατωμένη. Το παιδί δεν εγκαταλείπεται μόνο του σ’ αυτό το ταξίδι της αυτογνωσίας. Ο παιγνιοθεραπευτής δημιουργεί ένα ασφαλές περιβάλλον με υγιή όρια μέσα στο οποίο το παιδί μπορεί να εκφράσει οτιδήποτε το ανησυχεί. Αυτό σημαίνει ότι το παιδί νιώθει υποστηριγμένο, ασφαλές και ότι υπάρχει συνεχής φροντίδα. Πολύ βασικό είναι να μην ντρεπόμαστε να ζητήσουμε τις πιστοποιήσεις των ειδικών και να αναζητούμε επαγγελματίες που έχουν την απαραίτητη κατάρτιση και εκπαίδευση για να αποκαλούν τον εαυτό τους παιγνιοθεραπευτές. Πρέπει αυτοί να είναι ειδικά καταρτισμένοι και εκπαιδευμένοι, από έναν πιστοποιημένο φορέα σε θεωρητικό και κλινικό/πρακτικό επίπεδο, πριν την πιστοποίηση τους, και όχι να έχουν παρακολουθήσει ένα ολιγόωρο διαδικτυακό σεμινάριο, ενώ παράλληλα με την εξάσκηση της ιδιότητας του παιγνιοθεραπευτή πρέπει να παρακολουθούν συνεδρίες εποπτείας, από πιστοποιημένους επόπτες/θεραπευτές, το ποινικό τους μητρώο να ελέγχεται ετησίως και να βελτιώνονται συνεχώς με την δια βίου μάθηση.
Ποια είναι η πιο συνηθισμένη αιτία επίσκεψης στο χώρο σας;
Με την παιγνιοθεραπεία δουλεύουμε κυρίως συναισθηματικά θέματα ή θέματα συμπεριφοράς. Παραδείγματα παραπομπών για παιδιά είναι: οι χαμηλές σχολικές επιδόσεις, το διαζύγιο γονέων, η οριοθέτηση στην οικογένεια, τραυματική παρατεταμένη νοσηλεία, Bullying (Θύμα/Θύτης), η επιθετικότητα, αδελφικές αντιζηλίες, το άγχος και το στρες, χαμηλή αυτοπεποίθηση, ο θρήνος και άλλα. Για τους γονείς το κύριο αίτημα είναι η ενδυνάμωση του ρόλου τους ως γονείς και πως θα μεγαλώσουν παιδιά με αυτοπεποίθηση, ψυχική ανθεκτικότητα, ενσυναίσθηση και συναισθηματική νοημοσύνη ενώ παράλληλα πως θα μειώσουν τις εντάσεις στην οικογένεια και πως θα καλλιεργήσουν καλύτερη σχέση με τα παιδιά τους.
Βλέπετε τους γονείς στα Τρίκαλα να ενδιαφέρονται να λύσουν οικογενειακά θέματα και ειδικά θέματα που αφορούν στα παιδιά;
Υπάρχει ενδιαφέρον και αυτό είναι πολύ θετικό! Ένας γονιός που νοιάζεται και παραμένει σε εγρήγορση για τα καλύτερα εφόδια που μπορεί να πάρει και να χρησιμοποιήσει στην οικογένεια του και τα παιδιά του κάνει το καλύτερο δώρο στον εαυτό του και την οικογένεια του! Παρατηρώ πως ανεξαρτήτως του προγράμματος ή της παρέμβασης που κάνουμε, αυτή αντιμετωπίζεται ως επένδυση από τους γονείς και αυτό είναι πολύ υγιές γιατί περί αυτού πρόκειται ακριβώς! Μια επένδυση για τον ίδιο τον γονέα αλλά και τις μελλοντικές γενιές. Αυτό φυσικά δεν σημαίνει ότι ένας γονιός που ελλείψει χρόνου ή χρημάτων δεν μπορεί να επενδύσει, ότι είναι ένας κακός γονέας!
H αναζήτηση βοήθειας δεν είναι ντροπή ή στίγμα και δεν υποδηλώνει αδυναμία σε καμία περίπτωση! Αντιθέτως, δείχνει την μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα κάποιου να βελτιώσει την ζωή του.
Ο Ψυχολόγος ασχολείται με την μελέτη και την έρευνα της ανθρώπινης συμπεριφοράς και μάλιστα μετά την πανδημία η δουλειά του είναι πολύ χρήσιμη και αποδεκτή από την κοινωνία μας. Ως νέα επιστήμονας βλέπετε αυτή τη διαφορά;
Η πανδημία έφερε πολλά κρυμμένα συναισθήματα και συμπεριφορές στην επιφάνεια, καθώς οι άνθρωποι αναγκάστηκαν να μείνουν μέσα στο σπίτι και κατά συνέπεια και στο μεταφορικό τους σπίτι: το μυαλό τους. Για πολλούς ανθρώπους δεν είναι εύκολο να μείνουν με τον εαυτό τους. Αυτό σε συνδυασμό με τον φόβο και το άγχος της εξωτερικής πραγματικότητας οδήγησε ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων στην θεραπεία. Η ψυχοθεραπεία είναι μία διαδικασία κάποιες φορές επίπονη καθώς σκάβουμε βαθιά στα άδυτα της ψυχής και του μυαλού μας, όμως στις πιο βαθιές σπηλιές κρύβονται και τα πιο λαμπερά πετράδια. Σίγουρα τα τελευταία χρόνια έχει αλλάξει αρκετά το στίγμα της ψυχοθεραπείας και περισσότεροι άνθρωποι μιλούν ανοιχτά γι’ αυτό, όμως έχουμε αρκετό δρόμο ακόμα πιστεύω. H αναζήτηση βοήθειας δεν είναι ντροπή ή στίγμα και δεν υποδηλώνει αδυναμία σε καμία περίπτωση! Αντιθέτως, δείχνει την μεθοδικότητα και αποφασιστικότητα κάποιου να βελτιώσει την ζωή του και να απολαμβάνει στο μέγιστο όλα όσα αυτή έχει να του δώσει!
Tο «Εργαστήριο Αποτελεσματικού Γονέα» μετά την απήχηση που είχε η πρώτη διοργάνωση, το Νοέμβριο, θα συνεχιστεί και τη νέα xρονιά;
Με χαροποιεί ιδιαίτερα που ολοκληρώθηκε με επιτυχία το πρώτο ΕΑΓ και είναι προσωπικός μου στόχος να βοηθηθούν ακόμα περισσότεροι γονείς! Η ανατροφοδότηση (feedback) την πρώτης ομάδας είναι η μαγιά για επόμενα εργαστήρια, αλλά και πιο στοχευμένα, μικρής διάρκειας ψυχοεκπαιδευτικά σεμινάρια, σε θεματολογία που θίξαμε στο εργαστήριο και είναι μεγάλης σημασίας για τους γονείς, όπως η σεξουαλική διαπαιδαγώγηση. Σε επόμενους κύκλους θα πραγματοποιηθεί και διαδικτυακά το ΕΑΓ για να μπορέσουν να συμμετέχουν γονείς απ’ όλη τη Θεσσαλία.
Ποιος είναι ο στόχος των Συνεδριών του «Εργαστηρίου Αποτελεσματικού Γονέα»;
Το εργαστήριο δομείται έτσι ώστε να εξυπηρετήσουμε τόσο τα φλέγοντα ζητήματα της καθημερινότητας αλλά και πιο μακρόπνοους στόχους, όπως την επικοινωνία των αξιών μας στα παιδιά. Στόχος είναι να ικανοποιηθούν τα προβλήματα των παιδιών αλλά και οι ανάγκες των γονιών με τρόπο τέτοιο που να μην εμπλέκονται φωνές και τιμωρία, ώστε να μην τραυματιστεί ανεπανόρθωτα η σχέση μεταξύ των δύο. Θέλουμε παιδιά που να νιώθουν ελεύθερα, να συζητούν τα προβλήματα και τις ανησυχίες τους, αλλά και γονείς που ν’ ακούγονται και οι δικές τους ανάγκες και τα θέλω. Με τη βοήθεια του εργαστηρίου λοιπόν, αναπτύσσονται και εξασκούνται αποτελεσματικές επικοινωνιακές δεξιότητες που μπορούν να εφαρμοστούν άμεσα, με πολύ θετικά αποτελέσματα!
Ευτέρπη Γεωρ. Παπαγεωργίου, MSc, PGDip
Ψυχολόγος – Ειδικός Θεραπευτικού Παιχνιδιού, Σύμβουλος Γονέων
Psychthrive | Κιν: 6972524926